article comment count is: 0

“Hindura ingendo”: akamo ku baporisi baraba uruja n’uruza mw’ibarabara

Bafatiye ku bintu bikorwa n’abagendesha imodokari, abantu benshi baribaza ibibazo vyinshi ku kazi igiporisi kijejwe uruja n’uruza mu mabarabara  “PSR” kijejwe. Bakagera n’aho bibaza bati: “Igikorwa cayo coba kigarukira ku gutanga impusha zo kugendesha imiduga, gupima iyo imiduga yagonganye canke gutoza ihadabu ingendeshwa zidakwije ivya ngombwa gusa ?” 

Hari umunyamahanga yanyagiye ati: “Gutwara imodoka i Bujumbura n’ukugira umutima ugumye”. Ati: “Iyo nje muri ico gisagara nca ndiha umushoferi”. Ntarira busema kuko ni agahomerabunwa. Hari abashoferi bigira akagaramaruganda, uravye ingene bigenza ukumirwa. Ukabona uwusubiye inyuma, bimwe bita “rivanse” azibiye umurongo w’amamodoka menshi ataco yinona. Abandi batambika imodoka zabo mw’ibarabara hamwe abarengana barinda kwihagatiza, kandi ivyo bikarekwa uko ukamenga nta cabaye.

Akarorero ka hafi ni igisagara ca Bujumbura, kimwe  mu bisagara bike aho umuntu yinamura agahagarika imodoka yiwe hagati mw’ibarabara inyuma yiwe hari imiduga igereza hariya, agaca atangura kuganiriza uwundi ari iruhande y’ibarabara, wamubwira uti mbisa ndengane agaca akwishura n’agasunzuguro kenshi ngo: “Nsimba” canke  ngo :“Ngonga ko uri umugabo”

Ingere n’agaheta

Akamaramaza rero, amategeko agenga uruja n’uruza mu mabaraba y’Uburundi arabuza kuvuza ihoni (klaxon) mw’ijoro canke ahegereye ibitaro, eka mbere no kutatsa amatara maremare uhuye n’iyindi modokari. Nta wuzi abashoferi b’aha iwacu ko bavyigishijwe, kuko ni bake babikwirikiza. Uri abaca imbere y’abandi (bakacira umukono kimwe na kimwe), uri abakatira ku bandi giturumbuka, ivyo vyose bigwiza amasanganya nta kindi. 

Ku misi y’umwaramo hoho ni urudubi. Imisore ihimvye urukanywa n’iyitasomye ifise amaraso ashushe baravutura imodoka baca mu ma barabara rusangi ukibaza uti tuzokizwa na nde ? Ivyo biba mu gihe ingingo y’200 y’iryo tegeko  ivuga ko umuvuduko mu gisagara utarenza ibirometero 50 kw’isaha, hamwe n’100 ku modoka zidaca amafaranga mu gupakira abantu.

…abajejwe umutekano babiraba

Mu mashure yo kugendesha imodoka barabigisha neza ibizira n’ibiziririzwa muri uwo mwuga nk’uko ingingo y’296 y’igitabo kigenga ivy’uruja n’uruza mu mabarabara ibitomora. Ariko ivyo bakabirengako, bakabikora amenya, abaporisi baraba uruja n’uruza tubabona ari benshi ku mabarabara, bariye ikari bahagarika imiduga basuzuma ko ikwije ivya ngombwa.

Muri iyi misi hoho baragwiriye. Haba mu bisagara canke hagati mu gihugu, biragoye kugenda ibirometero mirongo ibiri utabonye umuporisi akirije ukuboko ahagarika ingendeshwa kugira ayisuzume. 

Ikibabaje, n’ivyo hari aho bitera ingorane.  Ibaze namwe.  Kuva i Bujumbura gushika i Gitega uhagarara incuro zitari munsi ya 7 ku ba porisi kugira bagusuzuma. None uwa mbere agusuzumye ku musi umwe agasanga birakwiye, kuki imodoka irinda guhagarara incuro zitandatu zindi kugira isuzumwe ?  Ivyo biratesha umwanya ingezi. Bamwe mbere babona ko ari vyo bivyara ibiturire no kugora abagendesha imodoka kugira babarye amafaranga. Aha umuntu akabaza uwutwara ico giporisi ati: “Ni kuki mutotegura urupapuro rwohabwa uwukontorowe kugira ageze imbere arwerekane abandi ntibamugore hanyuma akareka gutakaza umwanya bamugaraguza agati ?”   

Ku neza y’abiyunguruza…

Ni ukuri aho bigeze ryabaye irango nta kundi nobivuga. Uravye abatwara ama “tuk-tuk” bobo ingene bagenda, uribaza iyo bakuye impusha zo kunyonga bikagusiga. Ntituvuze ibi pikipiki bininibinini biharawe bifise induru imwe ikuramwo umutima abasinziriye, bigasura akavumbi abaporisi bagasigara baratwenga mu bandi.

Harageze aho igipolisi kijejwe umutekano mw’ibarabara gihagurukira abo bose babangamira umutekano mu kugenda nabi mw’ibarabara canke mu kwigira ibiro biteze. Kigafasha mu kwubahiriza amategeko kuko asanzwe ahari. Ku miduga itwara abantu itegeko rivuga ko ata kurenza 40 km/h mu bisagara hamwe na 70 km/h hanze ya vyo. Ariko iyo ufashe nk’iyitwa Probox uva i Gitega uja i Bujumbura ushika umutima uri mu kukuvamwo. 

Ikibabaje, ageze ku baporisi, hari aho ubona baramukanije neza bagatera inkuru bagatwenga bagaca baja inyuma y’imodoka. Hanyuma shoferi agaca agaruka akongera akavuduka. Abiyunguruza nta na rimwe babitaho, abaporisi baraba imodoka gusa n’umushoferi. Barakwiye guhindura ingendo kuko abo bateza urubwa urwo rwego kandi bahemuka ku karangamutima. Mbega hoho, kubera iki abaporisi bataja barabaza abiyunguruza uko bamerewe, maze bemeje ko bariko batwarwa nabi bagaca umushoferi agahanwa ?

 

Est-ce que vous avez trouvé cet article utile?

Partagez-nous votre opinion